Serebral Palsi (SP)

Hastalık Nedir?

Serebral Palsi (SP), doğum öncesi, sırası veya sonrasında meydana gelen beyin hasarına bağlı olarak gelişen kalıcı motor bozukluklarla seyreden nörogelişimsel bir hastalıktır. Kas kontrolü, hareket ve duruşu etkileyebilir. Zeka etkilenebilir ya da normal olabilir; tablo bireyden bireye farklılık gösterir.

Nasıl Oluşur?

• Anne karnında geçirilen enfeksiyonlar (TORCH)

• Doğum sırasında oksijensiz kalma (hipoksi)

• Prematürite (erken doğum)

• Doğum travması

• Beyin kanamaları

• Yenidoğan döneminde geçirilen enfeksiyonlar veya sarılık

Risk Faktörleri

• Düşük doğum ağırlığı

• Erken doğum

• Zor doğum

• Çoğul gebelikler

• Genetik yatkınlık

• Anneye ait sistemik hastalıklar (diyabet, preeklampsi vb.)

Belirtileri

• Gelişim basamaklarında gecikme (oturma, yürüme, konuşma)

• Kas tonusunda bozukluk (spastisite, hipotoni, distoni)

• Kas güçsüzlüğü ve koordinasyon eksikliği

• Duruş ve denge problemleri

• Reflekslerin kaybolmaması ya da anormal refleksler

• Yutma, beslenme, konuşma güçlükleri

Tedavi Yöntemleri

• Fizyoterapi ve rehabilitasyon (Nörogelişimsel tedavi, Bobath yaklaşımı, PNF vb.)

• Duyu bütünleme çalışmaları

• Germe, denge ve kuvvetlendirme egzersizleri

• Robotik rehabilitasyon, yürüyüş bantları

• AFO, ortez, walker gibi yardımcı cihazlar

• Aile eğitimi ve fonksiyonel günlük yaşam becerileri kazandırma

• İleri olgularda ortopedik ve nörolojik cerrahi müdahaleler gerekebilir

Yardımcı Aletler

• AFO (ayak bileği ortezi), KAFO

• Walker, tripod, baston

• Tekerlekli sandalye

• Terapötik toplar, denge tahtaları, paralel barlar

• Kinesiotape, TENS cihazı

Tedavi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Egzersizlere düzenli devam edilmesi

• Ev ortamının çocuğa uygun şekilde düzenlenmesi (engelsiz yaşam alanı)

• Okul ve sosyal çevreye entegrasyon çalışmaları

• Multidisipliner destek (fizyoterapist, ergoterapist, konuşma terapisti, özel eğitim)

• Aile desteği ve motivasyonu yüksek tutulmalı

Cerrahi Sonrası Fizyoterapi

• Kas-tendon uzatma ameliyatları sonrası erken dönemde pasif egzersizler

• Ardından aktif hareket ve kuvvetlendirme

• Yürüyüş eğitimi ve ortez uyumu

• Cerrahi sonrası postür ve denge çalışmalarıyla fonksiyonel aktiviteye dönüş