Spina Bifida

Hastalık Nedir?

Spina bifida, omurganın gelişimsel bir defekti olup, omuriliğin ve çevresindeki yapıların doğumsal olarak açık kalmasıyla ortaya çıkan bir nöral tüp defektidir. En sık görülen tipi myelomeningoseldir; bu tipte sinir dokusu dışarıya fıtıklaşır.

Nasıl Oluşur?

• Hamileliğin ilk haftalarında nöral tüpün düzgün kapanmaması sonucu gelişir

• Folik asit eksikliği

• Genetik yatkınlık

• Anneye ait diyabet, obezite, bazı ilaç kullanımları

• Gebelikte radyasyon veya enfeksiyonlara maruz kalma

Risk Faktörleri

• Gebelik öncesi ve sırasında folik asit eksikliği

• Ailede benzer doğumsal anomaliler öyküsü

• Anne diyabeti veya epilepsi ilaçları kullanımı

• Düşük sosyoekonomik durum

• Tek yumurta ikizlerinde daha sık

Belirtileri

• Bel veya sırt bölgesinde kese yapısı

• Alt ekstremite kas güçsüzlüğü veya felç

• Ayakta şekil bozuklukları (pes planus, pes cavus)

• Mesane ve bağırsak kontrol problemleri

• Duyu kayıpları

• Hidrosefali (beyin omurilik sıvısı birikimi) eşlik edebilir

Tedavi Yöntemleri

• Fizyoterapi (kas kuvveti, denge, koordinasyon çalışmaları)

• Yürüme eğitimi ve ortez kullanımı

• Duyu eğitimi ve koruyucu önlemler (özellikle alt ekstremite yaralanmalarına karşı)

• Hidrosefali varsa ventriküloperitoneal şant uygulanabilir

• Ürolojik ve ortopedik destek gerekebilir

• Aile eğitimi, öz bakım ve bağımsızlık hedeflenir

Yardımcı Aletler

• AFO, KAFO, ortezler

• Walker, baston, tekerlekli sandalye

• Mesane eğitimi için yardımcı ürünler (idrar sondası)

• Denge tahtası, egzersiz topu

• Kinesiotape ve elektrik stimülasyon cihazları

Tedavi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Deri ve duyu kaybı olan bölgeler düzenli kontrol edilmeli

• Bası yaralarına karşı önlemler alınmalı

• İdrar ve dışkı kontrolü eğitimi önemlidir

• Günlük yaşam aktiviteleri bağımsızlaştırılmalı

• Okul ve sosyal yaşama entegrasyon desteklenmeli

Cerrahi Sonrası Fizyoterapi

• Doğumdan kısa süre sonra fıtık kapatma ameliyatı yapılır

• Cerrahi sonrası yara iyileşmesi tamamlandığında fizyoterapi başlar

• Mobilite ve yürüme becerileri geliştirilir

• Ortez ve cihaz uyumlamaları yapılır

• Hidrosefaliye yönelik şant sonrası nörolojik durum izlenerek fizyoterapi uyarlanır